Kronik İshal
Kronik ishal, bir hafta kadar devam eden ishal akut olarak değerlendirilirken, sıkça sulu dışkılama aylarca, bazen yıllarca sürebilir. Bu şekilde müzmin şekilde devam eden ishal kronik olarak değerlendirilir. Normalde insanlardaki günlük dışkılama oranı 200 gr civarındadır. Bunun ortalama %60-85 kadarı sudur. Dışkılama günde 3 defadan, haftada 3 defaya kadar farklılık gösterebilir.
Dışkıda kıvam ve sıklık, dışkıdaki fiber miktarına, ağırlığına, alınan bazı ilaçlara, yapılan egzersizlere ve stres dahil diğer etkenlere göre belirlenir. Dışkıda suda erime özelliği olmayan, su tutma özelliği bulunan fiber tarzı solid maddeler olur. Bunlar yeteri miktarda olmadığında, dışkının kıvamı etkilenir. Az olduğu takdirde dışkının yapısı gevşek ve sulu kıvamda olur. Yani dışkının kıvamı içindeki total su oranıyla değil, solid maddelerin miktarıyla belirlenir. Dışkılama miktarı 200 gr üzerindeyse, içindeki su oranı fazlaysa bu ishal şeklinde tanımlanır.
Fiber alımı arttırılsa, dışkı iki katına çıksa da dışkının kıvamı yumuşayabilir. Dışkı oranı normal olsa da kıvamı sulu ve yumuşak ishal olabilir. Klinik açıdan ishal günde 3 defadan daha fazla sayıdaki dışkılama ve kıvamın sulu olmasıdır. 2-3 haftayı aşan ishal ise kronik ishal şeklinde tanımlanır.
Kronik ishal neden olur?- Crohn, ülseratif kolit gibi kronik bağırsak hastalıkları nedeniyle
- Laktoz intoleransı, çölyak hastalığı gibi bağırsaklarda emilim bozukluğunun olması nedeniyle
- Pankreas hastalıkları ve hormonal hastalıkların olması kronik ishale neden olabilir.
Kronik ishal en fazla laktoz intoleransı ve çölyak hastalığından dolayı gelişir. Eğer kronik ishal neden tespit edilemezse, bunda irratabıl bağırsak hastalığının etkili olduğu düşünülebilir. Bu hastalıktan oluşan kronik ishalde yağ ve protein emilimi bozukluğu belirtisi tespit edilemeyebilir.
Kronik ishal nelere sebep olur?- B vitamini eksikliği nedeniyle cilt bozuklukları
- Kalsiyum emilimi ve D vitamini emilimi bozukluğundan kemik sorunları
- K vitamini eksikliğinden kaynaklanan kanamalar
- Protein kaybından kaslarda erimeyle birlikte gelişme geriliği, kilo kaybı gibi sorunlar
- B12 ve demir eksikliği yüzünden gelişen kansızlık sorunları oluşabilir.
Kronik ishal nasıl teşhis edilir?
Hastalara akut ishalde olduğu gibi kolay teşhis konulamaz. Bu hastaların öncelikle öyküsü dinlenerek, fiziki muayenesi tamamlanır. Yapılan laboratuvar incelemeleri, dışkı incelemesi sonucunda hastadaki ishal türü tespit edilir. İshalin başlangıcı, devam ettiği süre tespit edilerek, akut ve kronik ishal ayrımı yapılacaktır. İshalin aralıklı olması ya da sürekli olması sorgulanır. Gelişiminin yavaş, aniden ya da doğuştan mı olduğu sorgulanır. Bu arada hastanın beslenmede ağırlık verdiği alışkanlıklar tespit edilir. Özellikle çiğ süt, şekerli gıdaları tüketmesi değerlendirilir. Dışkı tarifi sorgulanarak, dışkıda kan tespit edilirse, bağırsak hastalıkları, tümörler, polipler değerlendirilir. Eğer dışkı yağlı olursa malabsorbsiyonu ya da maldigestonu değerlendirilir. Hastada gece ishali oluyorsa organik patolojiler, dışkının rengi beyaz, açık kahve olursa safranın yokluğu ile gluten anteropatisi sorgulanır. Gaz sorunu olanlarda karbonhidrat malabsorbsiyonu dikkate alınır. Kilo kaybı varsa pankreas ekzokrin yetmezliği, tümör, anoreksiya, malabsorbsiyonu değerlendirmeye alınır. İshalin arttığı ve azaldığı durumlar, kilo verme amacıyla kullanılan laksatifler sorgulanır. Bunlardan sonra kronik ishal tanısı kesin olarak konulabilir.
Kronik ishal tedavisi nasıl olur?
Hastaların detaylı muayenesi sonucunda kronik ishal teşhisi yapıldıysa, altta yatan nedene bağlı olarak tedavi uygulanır. Tedavinin ardından hastanın kronik ishal sorunu giderilmiş olur. Bu tedaviler sırasında akut ishalde uygulanan tedavilerde yapılır. Ağızdan alınan sıvılar arttırılır, gıdaların yağsız yenmesi, haşlama tüketilmesi önemli tedbirlerdir. Beslenmede süt tüketimi de ishalin tedavi edilmesine kadar yapılmamalıdır. Kronik ishal hastaları halsiz yapacağından, uygulanan tedaviler kısa sürede etkisini gösterir.
21.01.2024 03:09:38
Kronik İshal ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
